Retinal Ven Tıkanıklığı

Diabetik retinopatiden sonra en sık görülen retinal vasküler patolojiler ven tıkanıklıklarıdır. Retinal ven dal tıkanıklıkları (RVDT), santral retinal ven tıkanıklığına (SRVT) göre 3-4 kat daha sık izlenir. Yaklaşık görülme yaşı 60-70 olmasına rağmen erken yaşlarda da gelişebilir. Retinal ven tıkanıklığı prevalansı 40 yaş üzerindeki popülasyonda %0.3-2’dir. 

Kimlerde ven tıkanıklığı gelişir?

Hem SRVT hem RVDT’de en önemli risk faktörleri ileri yaş ve hipertansiyondur. Bunlar dışında diabet, hiperlipidemi, hipotiroidi, sigara kullanımı, oral kontraseptif kullanımı, obezite ve glokom, koagülasyon bozuklukları özellikle hiperkoagulabilite durumları ( antifosfolipit antikor, hiperhomosisteinemi,Faktör 5 Leiden, protein C ve S eksikliği), myeloproliferatif hastalıklar (multipl myelom, polistemi), otoimmün hastalıklar, vaskülitlerde de artmış risk sözkonusudur.

Semptom ve bulguları nelerdir?

SRVT hastaları genellikle ani görme kaybı ile başvururlar. Muayenelerinde tüm retinal kadranlarda yaygın retinal kanamalar, venlerde dilatasyon ve tortüyozite artışı görülür. En önemli görme kaybı nedeni makuler ödemdir. İleri olgularda görme sinirinde şişme, vitreus jeline kanama, geç dönemde kapiller oklüzyon, retinal iskemi ve yeni damar oluşumları görülebilir. geniş iskemi alanlarının geliştiği olgularda genellikle 90 ila 100 gün arasında neovasküler glokom olarak bilinen tedaviye dirençli göz içi basınç yükselmesi gelişebilir. Retinal kanamalar 6 ay ile 18 ay civarında rezorbe olur. 

Tanı

Retinal ven tıkanıklığının tanısı genellikle klinik muayene ve yardımcı görüntüleme yöntemleriyle konur. Göz bebeği dilate edilip göz dibi incelendiğinde tıkalı retinal ven, retinada kanama, ödem ve diğer değişiklikler saptanır. Fluoresein Anjiyografi,  retinal damarların durumunu ve tıkanıklığın yerini belirlemek için kullanılır. 

Resim: Santral retinal ven tıkanıklığı olan bir hastanın retina görünümü.

Resim: Retinal ven dal tıkanıklığı olan hastanın retina görünümü.

Optik koherens tomografi ile retinal ödem ve makula bölgesindeki değişiklikleri değerlendirilir.

Tedavi

Tedavi seçenekleri, tıkanıklığın türüne, şiddetine ve komplikasyonların varlığına bağlı olarak değişir.

Makula ödemi olan hastalarda intravitreal farmakoterapiler uygulanır. Hastanın özelliklerine göre anti-VEGF (Ranibizumab, Aflibercept ve Bevacizumab) ya da steroid implant (Ozurdex) uygulaması yapılır. Yeni damarların oluştuğu iskemik olgularda lazer uygulaması yapılır. Vitreus kanaması olan, retina yüzeyinde membranların geliştiği olgulara vitrektomi cerrahisi gerekebilir. Glokom gelişen hastalarda topikal antiglokomatöz tedaviler yapılır ya da glokom cerrahisi gerekli olabilir.

Prognoz

Prognoz, tıkanıklığın tipine, tedaviye yanıtına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Dal tıkanıklıkları daha iyi prognoza sahiptir. SRVT özellikle iskemik tiplerinde görme kaybı ciddi olur. Erken ve uygun tedavi, komplikasyonları azaltabilir ve görme kaybı azaltılabilir.